سلطانیه امروزی، شهری با پیشینه 700 ساله در جنوب شرقی شهر زنجان واقع شده است. در این شهر بنای عظیم گنبد سلطانیه یکی از معدود بناهای باقی مانده از ارگ سلطنتی ایلخانی خودنمایی می کند. در محوطه خارجی گنبد سلطانیه و متصل به ضلع شرقی گنبد، بقایای کاوش های باستان شناسی نشان از وجود گورستان سلطنتی در این محدوده دارد. آثار موجود در این محوطه در سالهای اولیه کاوش تحت اقدامات حفاظت و مرمت قرار گرفتند ام...

در این مجال به فن شناسی، آسیب شناسی و ارائه ی طرح حفظ و مرمتِ تزئینات "طلاکاری روی سنگ" در دوره ی قاجار پرداخته شده است. با استناد به نمونه های شناسایی شده، تزئینات طلاکاری روی سنگ در دوره ی قاجار به دو شیوه ی "طلاچسبان روی سنگ" و "لایه چینی روی سنگ" انجام می گرفته است. نمونه های چندی از این تزئینات خاص، مربوط به ادوار مختلف هنر ایران تاکنون شناسایی شده اند که در این میان بیشترین تعداد متعلق به ...

با توسعه و پیشرفت مطالعات علوم زمین در علم ژئومرفولوژی شاخه جدید ژئومرفومتری ایجاد شده است که به نوعی دانشی تلفیقی در زمینه علوم زمین، ریاضی و کامپیوتر است. از این دانش می‌توان برای طبقه‌بندی کمی عوارض سطح زمین برپایه تغییرات ارتفاعی استفاده کرد. در این تحقیق تلاش شده است که با مدل‌سازی کمی ارتفاع و فاصله بین تپه‌های ماسه‌ای در بیابان‌های داخلی ایران (ارگ کاشان و ارگ جن) و به طبقه‌بندی آنها پرد...

ارگ شهرسب در یک کیلومتری ابرکوه، و در روستایی با همین نام ساخته شده است؛ شهرسب یکی از قریه ها و آبادی های دوازده گانه ابرکوه می باشد. اغلب آبادیهای ابرکوه با استفاده از اسامی ماههای خورشیدی نامگذاری شده است که شهرسب، قریه شهرآذر می باشد. قرارگیری ابرکوه در مسیر راه های تجاری و مناطق مهم حکومتی در دوره های مختلف، به خصوص افشار و زند و نا امنیهای این محدوده از دلایل شکل گیری و تعدد قلاع در این نا...

ارگ سلطنتی تهران به‌عنوان مقر حکومتی سلسله قاجار (1208- 1343هـ.ق)، مجموعه متشکل از 6 بنای معظم، با کاربری‌های گوناگون است که هر یک با تزیینات معماری متنوع و ممتازی آراسته شده است. از جمله این تزیینات که به طور گسترده در کلیه بناهای مجموعه کاخ گلستان به یادگار مانده، تزیینات قواره‌بری چوب است که زینت بخش درها، پنجره‌ها و ... است. لذا هدف این مقاله بررسی و مطالعه ویژگی‌ه...

‌براساس نوشته‌های مورخان همواره برای توصیف تهران از باغ بهره برده شده است، عنصری که منشا حضور تهران و در اسناد تاریخی دارای جایگاه خاصی می‌باشد؛ پرسش اصلی این نوشتار این است که آیا می توان بیان نمود که باغ عامل اصلی ایجاد شهر و توسعه تهران بوده آیا می‌توان بیان کرد موجودیت شهر تهران از باغ نشأت گرفته است؟ مقاله حاضر با روش تاریخی- تحلیلی و اکتشافی از متون تاریخی و اسناد و مدارک از دوران شروع مد...

چکیده بر مبنای اسناد تاریخی، احداث مجموعه­های عظیم معماری و شهرک­های اقماری در تبریز عهد ایلخانی در سراسر تاریخ معماری و شهرسازی شرق اسلامی بالاخص ایران ­کم­نظیر و کم­­سابقه بوده است. این توسعۀ مجموعه­های معماری و شهرک­های مهندسی­ساز ارتباطی مستقیم با افزایش جمعیت و گسترش تجارت بین­المللی در قلمرو پادشاهی پهناور ایلخانان داشته است. متأسفانه زلزله های مهیب سال­های 997 و 1143 و 1193 ه. ق. تبریز ر...

یکی از مهمترین فرآیندهای طبیعی در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک فرسایش بادی است که در نتیجه وزش بادهای فرساینده به وقوع می­پیوندد. در مطالعات مربوط به فرسایش بادی باید سرعت باد و همچنین فراوانی و تداوم وزش باد در نظر گرفته شود. ارگ کاشان یکی از معدود مجموعه­های متنوع از انواع تپه­های ماسه­ای در ایران به شمار می­آید. به منظور بررسی رابطه بین ویژگی های باد (نسبت یک جهته، شاخص بادناکی، تداوم و فراو...

ارگ تاریخی مورچه خورت به عنوان بزرگترین ارگ مسکونی کشور پس از ارگ بم، از ویژگیهای منحصر به فرد معماری و شهرسازی برخوردار است که در صورت شناخت درست می تواند به عنوان یکی از الگوهای سکونتی مجتمع های زیستی کشور مطرح شود. متاسفانه تا به حال تحقیق جامعی در مورد این ارگ صورت نپذیرفته و با توجه به کالبد فرسوده ارگ، همواره با گذشت زمان بخشهای بیشتری از ارگ تخریب گشته و بدین ترتیب بخشهایی از پیشینه هنری...

گذر مروی با دارا بودن پیشینه تاریخی و اهمیت فراوان به لحاظ کالبدی و عملکردی از دوره قاجار تا به امروز مورد توجه بوده است، این گذر از طرفی نقش مفصل ارتباطی بین مجموعه کاخ های ارگ سلطنتی و محله عودلاجان را داشته و از طرفی دیگر حلقه ارتباطی بازار با محله عودلاجان به شمار می آمده است. در مقاله حاضر ضمن شناسایی کلی گذر مروی، به بررسی سیر تحولات کالبدی آن نیز پرداخته شده است و در ادامه با بررسی مشکلا...